بازدید امروز : 6
بازدید دیروز : 5
کل بازدید : 14910
کل یادداشتها ها : 10
این مقاله ماه پیش در رابطه با جابه جا کردن زمین توسط ناسا در روزنامه جام جم چاپ شد که اقای ناظمی اون رو نوشتن(ادامه ی پست ناسا زمین را جابه جا می کند)
آیا باید زمین را جابهجا کرد؟
جام جم آنلاین: طی هفتههای اخیر در محافل اینترنتی و در ایمیلهای گروهی، داستانی قدیمی که روزنامه گاردین درباره طرحی عجیب منتشر کرده بود، دست به دست میچرخید و با اینکه چند سالی از اصل مطلب گذشته بود، اما پرسشهای بسیاری را به وجود آورد.
این مقاله اشاره به طرحی میکرد که برخی مهندسان و دانشمندان فضایی برای مواجه با مشکل گرم شدن زمین از یک سو و از سوی دیگر برای نجات زمین در زمانی که خورشید تبدیل به غولی عظیم میشود ارائه و پیشنهاد کرده بودند با استفاده از نیروی دنبالهدارها و سیارکها مدار زمین را تغییر دهند و آن را جابهجا کنند. آیا چنین چیزی ممکن است؟ آیا می توان سیاره را جابهجا کرد؟ این مقاله نگاهی به این طرح و مشکلات آن و واقعیتهایی درباره آینده زمین دارد.
همه میدانیم زمین بر اثر فعالیتهای بشر و بویژه سوزاندن سوختهای فسیلی که موجب آزاد شدن حجم انبوهی از گازهای گلخانهای میشوند، شاهد افزایش دمای میانگین خود بوده است. پدیدهای که به گرمایش جهانی موسوم شده است و دانشمندان آن را یکی از مهمترین و جدیترین خطرهایی میدانند که نژاد بشر در طول تاریخ حضورش روی سیاره زمین با آن مواجه شده است. بسیاری از فعالان محیط زیست و دانشمندان، طرحهای گوناگونی را برای فرار از این مشکل ارائه کردهاند. این مساله اگر مهار و کنترل نشود میتواند طی 2 تا 5 دهه آینده چهره سیاره ما را تغییر دهد و حتی موجب انقراض نسلهای عظیمی شود که در نهایت دامن انسان را نیز خواهد گرفت، اما اگر بتوانیم از این خطر کوتاه مدت عبور کنیم، در آیندهای بسیار دورتر با فاجعهای بزرگتر مواجه خواهیم شد. خورشید ما با به پایان رساندن سوخت هیدروژنی خود از رشته اصلی ستارهها (بخشی از زندگی خود که در آن مشغول سوزاندن هیدروژن و تولید انرژی بر اثر فرآیند همجوشی هستهای هستند) خارج شده و طی فرآیندی آشوبناک به غول سرخی تبدیل میشود که در آن دوره که حدود 4 میلیارد سال آینده رخ میدهد، زمین را برشته خواهد کرد. چند سال پیش گروهی از مهندسان ناسا و دانشمندان، طرحی بلندپروازانه را برای رهایی زمین از هر دوی این مشکلات ارائه کردند که مقاله روزنامه گاردین نیز همین طرح را توصیف کرده بود.
این گروه برای نجات زمین به یکی از اصول ساده معادلات پرتابهها پناه برده بودند. این روزها بسیاری از سفاین فضایی که عازم مقاصد گوناگون در منظومه شمسی هستند بخشی از نیروی پیشران خود را از سیارهها میگیرند. در واقع مانوری با نام مانور قلابسنگ باعث میشود پرتابه مورد نظر با عبور در مداری مشخص از نزدیکی سیاره و دریافت بخشی از انرژی آن، اندازه حرکت خود را افزایش دهند و در عوض اندکی از اندازه حرکت سیاره میکاهد. با توجه به جرم کم پرتابه در برابر سیاره این افزایش اندازه حرکت برای پرتابه منبعی برای پیش رانش میشود در حالیکه تاثیری چشمگیر روی سیاره نخواهد داشت. حال تصور کنید به جای آنکه سفینهای کوچک از کنار زمین عبور کند جرمی به مراتب بزرگتر، مثلا دنبالهداری غولپیکر یا سیارکی بزرگ به طور کنترل شده از کنار زمین عبور کند و همین اتفاق را تکرار کند در این صورت و اگر عبورهای به طور مکرر تکرار شوند، سرعت چرخش زمین در مدار خود به دور خورشید کاهش مییابد و براساس قوانین مداری برای آنکه مدار خود را پایدار کند به منطقهای دورتر رانده میشود؛ جایی خنکتر که عمر زمین را میتواند هنگام تبدیل خورشید به غول سرخ نیز اندکی در حد چند میلیارد سال ناقابل افزایش دهد.
ایدهپردازان پیشنهاد کرده بودند با نصب راکتهای ویژهای روی سطح سیارکها و دنبالهدارهایی که از دوردستهای منظومه شمسی به دیدار خورشید میآیند، آن را در مسیری کنترل شده قرار دهند تا با عبور از زاویهای مشخص و تعیین شده بدون آن که در دام گرانش زمین افتاده و با زمین برخورد کنند، این مانور را انجام دهند.
ظاهر طرح اگرچه به نظر ساده میآمد؛ اما در عمل با دهها مشکل مواجه بود. یکی از مسائلی که در این طرح بدان توجه نشده بود، وضعیت ماه در این تغییر مدار بود. با تغییر مدار زمین، مدار ماه نیز دچار آشفتگی میشود و احتمال فراوان وجود دارد که ماه برای همیشه از مدار زمین فرار کند و شبهای زمین را تیره بگذارد؛ ولی این موضوع در برابر مشکلات دیگر چیز مهمی به حساب نمیآمد. مشکل بزرگ دیگری که پیش روی این طرح وجود دارد، به شکار دنبالهدارها و سیارکها مربوط میشود.
در دوران ما، یکی از خطرهای بالقوه ولی بسیار مصیبتباری که زمین را تهدید میکند، احتمال برخورد سیارک و دنبالهدارها با زمین است. چنانچه چنین برخوردی که به گفته محققان پیش از این نیز بارها رخ داده و حتی مظنون اصلی در انقراض نسل دایناسورها به شمار میرود، بار دیگر رخ دهد، بخش بزرگی از تمدن از میان خواهد رفت و اگر ابعاد جرم برخوردکننده بزرگ باشد، شاید کل نسل انسان را نیز نابود کند. به همین دلیل ناسا و دیگر سازمانهای پیشروی فضایی، طرحهای متعددی را برای بررسی اجرامی که از نزدیکی زمین عبور میکنند، مطرح کردهاند؛ طرحهایی مانند NEAR و NEAT هستند؛ اما همه این طرحها از یک مشکل مشترک رنج میبرند، این که معمولا طرحها تنها زمان کوتاهی پیش از عبور آن جرم از نزدیکی زمین میتوانند آن را شناسایی کنند. در این حال هیچ شانسی برای انجام عمل دفاع موثر باقی نمیماند. برخلاف فیلمهای هالیوودی در صورت بروز چنین رویدادی، کاری از انفجارهای هستهای یا سفینههای نجات زمین برنمیآید؛ چراکه برای منحرف کردن مسیر یک دنبالهدار شما به سالها وقت و فناوری نیاز دارید که هنوز وجود ندارد.
یکی از ایدهها، پوشاندن یا رنگ کردن سطح دنبالهدار با جسمی است که ضریب بازتاب متفاوتی داشته باشد تا نور خورشید بتواند آن را منحرف کند؛ اما این کار زمانی موفق میشود که شما چند هزارسالی فرصت داشته باشید که ندارید. حالا فرض کنید ما به پیشرانی دست یافته باشیم که بتواند سیارکی را کنترل کند. چگونه باید آن را در زمان مناسب به دنبالهدار رساند و روی آن سوار کرد؟ اگر به فرض همه این مراحل با موفقیت انجام شود، کافی است یکی از پیشرانهای فرضی، تنها کسری از ثانیه دیرتر یا زودتر از محاسبات روشن شوند و یا اثر یکی از اجرام کوچک منظومه شمسی که در راه این دنبالهدار یا سیارک قرار دارد، محاسبه نشده باشد تا این جرم به جای عبور از کنار زمین با آن برخورد کند.
چنین مشکلاتی باعث میشود چنین طرحی در زمره طرحهای علمی تخیلی قرار بگیرد و برای خنک کردن زمین بیشتر به فکر اهرمهایی بود که با مشارکت مردم و دولتها و استفاده درست از منابع در دسترس وجود دارد.
البته یک واقعیت دیگر نیز وجود دارد؛ هماکنون نیز زمین در حال دور شدن از خورشید است. بله تعجب نکنید. براساس تحقیقات یک گروه بینالمللی، زمین به طور متوسط در هر سال 15 سانتیمتر از خورشید دور میشود که البته عدد بزرگی به شمار نمیرود؛ اما دلیل آن مورد مناقشه قرار دارد. گروهی از دانشمندان ژاپنی، یکی از بهترین توضیحات را در این زمینه ارائه کردهاند و معتقدند تغییرات نیروهای کشندی که در سیستم زمین و ماه باعث دور شدن ماه از زمین میشوند، موجب دور شدن زمین از خورشید نیز میشوند. البته این دور شدن بسیار ناچیز است و ربطی به طرح تخیلی محققان ندارد و دردی از گرمایش زمین هم دوا نمیکند و برای این موضوع خود ما انسانها که این مشکل را درست کردهایم، باید فکری برای حل آن کنیم.